Usti nad Labem – inaczej Ujście nad Łabą, czyli największy port na tej rzece poza odległym Hamburgiem nie jest może typowym miastem turystycznym, ale zainteresować może kilkoma ciekawymi miejscami. Z pewnością na uwagę zasługują ruiny zamku Strekov na wysuniętej bazaltowej skale, które zainspirowały niemieckiego kompozytora Wilhelma Wagnera do stworzenia opery „Tannhauser”. Gotycką warownię wzniósł w 1319 r. praski mieszczanin na zlecenie króla Jana Luksemburczyka, aczkolwiek w następnych stuleciach zasiadali tam Sasi i Szwedzi. Spoglądając na malowniczą twierdzę można zrozumieć Wagnera, który uległ urokowi zamku i z takim właśnie romantycznym uniesieniem zwiedzić pozostałe zabytki w mieście: XIV-wieczny kościół Wniebowzięcia NMP z krzywą iglicą, secesyjny teatr, ratusz w stylu „empire” i kościół św. Wojciecha. Dodatkowo na miasto można spojrzeć z wysoko zlokalizowanej restauracji pałacyku Vetruse, a małe dzieci zabrać do ogrodu zoologicznego.
Decin – najniżej położone miasto Republiki Czeskiej i ważny port na Łabie jest najlepszym punktem startowym w Góry Łużyckie, do Czeskiej Szwajcarii oraz Drezna. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 1128 r., a historia związana jest z zamkiem wybudowanym w XVII wieku na miejscu dawnego grodu. Chociaż budowla była niszczona kolejno przez niemieckich, czeskich i radzieckich żołnierzy, została pieczołowicie odrestaurowana i jest największą atrakcją miasta wraz z przyległym rosarium. Niesamowity Ogród Różany założony jeszcze w XVII stuleciu wyjątkowy jest nie tylko ze względu na przepiękne kwiaty, ale także dzięki barokowym rzeźbom i ujmującym widokom na okolicę. Poniżej zamku znajdują się dwa zabytkowe mosty: wiszący z 1831 i jeszcze starszy, kamienny przewieszony nad rzeką Ploucnicą w 1569 r.. Ponadto w mieście można zobaczyć kilka zabytkowych kościołów, synagogę oraz przyciągającą turystów Skarpę Pasterską, czyli doskonały punkt widokowy, na który można wjechać specjalną windą.
Litomierzyce – uroda jednego z najstarszych miast Rudaw nie ustępuje najpiękniejszym miejscowościom Moraw. Miasto królewskie u zbiegu Łaby i Ochrzy posiada rozległe centrum historyczne liczące dziesiątku ulic i placów oraz mnóstwo gotyckich, barokowych i renesansowych budowli. Spacerując po starówce aż trudno uwierzyć, że zza każdego rogu wyłania się jakiś kościół i pozostałości fortyfikacji. Pierwsze grodzisko w tym miejscu wznieśli w wieku IX Słowianie, a już w roku 1228 osada wraz z zamkiem stała się miastem królewskim, które stanęło po stronie buntowników w trakcie „wojen husyckich”. Z pewnością można ulec jednemu z największych rynków w Czechach, gdyż jest nie tylko ogromny, ale także otoczony ciekawą zabudową, wśród której wybija się Dum U Kalicha z XVI wieku, pokryty czarno-białymi, sgraffitowymi dekoracjami Dum U Cerneho Orla oraz stary ratusz z Muzeum Regionalnym. Warto w tym miejscu zastanowić się nad wejściem do intrygujących podziemi lub nad wycieczką do średniowiecznego zamku, gdzie ekspozycja wina połączona jest z degustacją najznamienitszych odmian. Przyglądając się kilku kościołom można dotrzeć Wzgórze Katedralne, czyli sakralną część Litomierzyc niegdyś oddzieloną od miasta murami. Najważniejszą budowlą jest tam katedra św. Szczepana, która chociaż powstała w 1057 r., nabrała barokowego wyglądu w XVII wieku. Nad całością góruje dzwonnica, a w rozświetlonym rzędami okien wnętrzu prezentuje się średniowieczna „pieta”, czyli przedstawienie Matki Boskiej trzymającej na kolanach zmarłego Jezusa i ołtarz główny ukazujący scenę ukamieniowania św. Szczepana. Zwiedzanie można zakończyć swobodnym spacerem wzdłuż zachowanych murów miejskich.
Libochovice – w niewielkim miasteczku nieopodal Litomierzyc można zobaczyć czerwonawy pałac, podczas zwiedzania którego najbardziej wpisuje się w pamięć „sala terrana” z iluzjonistycznymi malowidłami oraz park ukształtowany na wzór ogrodów francuskich. Drugą atrakcją godną uwagi są ruiny pobliskiego zamku Hazmburk, wznoszącego się na stromym, zalesionym wzgórzu. Z którejś z dwóch wież kontrastujących kształtem doskonale widać odległą górę Rip związaną z czeskimi pradziejami.
Frydlant – bardzo blisko granicy z Polską ciągnie się piękna kraina Gór Izerskich będących przedłużeniem Karkonoszy z Czech Wschodnich. I właśnie z tym ujmującym zakątkiem sąsiaduje niewielka miejscowość słynąca z zamku, który posłużył Franzowi Kafce jako inspiracja do napisania powieści „Zamek”. Potężna budowla wznosi się na bazaltowym wzgórzu pilnującym dumnie rzeki Smedy i jest generalnie zlepkiem różnych koncepcji architektonicznych. Zwiedzić tam można bogato umeblowane wnętrza, zamkową kaplicę i obrazy mistrzów baroku.
Klasterec nad Ohri – nazwa miasta związana jest z XII-wiecznym klasztorem przebudowanym w późniejszym czasie na pałac. Obecnie we wnętrzach budowli znajduje się Muzeum Porcelany, po zwiedzeniu którego można przespacerować się przepięknym parkiem pełnym dostojnych, starych drzew i rzeźb barokowego artysty.
Terezin – miasto-twierdza z czasów habsburskich odegrało ważną rolę podczas XIX-wiecznej wojny austriacko-pruskiej oraz niechlubnie zapisało się w historii II wojny światowej. W 1940 r. hitlerowcy urządzili tam więzienie polityczne i przekształcili Wielką Twierdzę w żydowskie getto. Dlatego najważniejszym punktem zwiedzania miasteczka jest Muzeum Getta, w którym szczegółowo można zapoznać się z przebiegiem tragicznych wydarzeń. Zwiedzić można także Małą Twierdzę z ciasnymi celami i karcerami, w których więziono między innymi Gavrilo Principa – zabójcę arcyksięcia Franciszka Ferdynanda.
Teplice – miasto leżące przy czesko-niemieckiej granicy swoją historię zaczęło w XI wieku jako uzdrowisko, z którego korzystała między innymi Judyta – żona Brzetysława II. W pobliżu leczniczych źródeł założono klasztor Benedyktynek, a pierwsze budynki z basenami kąpielowymi zaczęły powstawać w XVI stuleciu. Po dawnej świetności uzdrowiska niewiele jednak zostało z powodu rozwijającego się przemysłu. Podczas spaceru po mieście można natknąć się na fragmenty zdroju, a także na plac Zamkowy z piękną kolumną morową, duży zamek i kilka ładnych kamienic. Patrząc na pozostałości leczniczych źródeł można sobie wyobrazić, jak przed laty wypoczywał w tym miejscu Goethe i młodziutka żona cesarza Franciszka – Elżbieta Wilhelmina, a Beethoven, Liszt i Chopin koncertowali w zdrojowych pawilonach. Odwiedziny Teplic warto podsumować wizytą w Duchovie, gdzie w tamtejszym pałacu urzędował między innymi słynny Casanova.
Zamek Bezdez – miłośników średniowiecznych zamków z pewnością zainteresuje majestatyczna góra z ruinami potężnego zamku na szczycie. Jeden z najważniejszych czeskich zabytków z epoki gotyku powstał w XIII stuleciu dzięki Ottokarowi II i miał charakter fortecy oraz reprezentacyjnej siedziby króla. 100 lat później posiadłość przeszła w ręce Karola IV, po czym zyskała na znaczeniu w hierarchii czeskich zamków. Kres potędze przyniosła w XVII stuleciu „wojna trzydziestoletnia” oraz czasy rządów pruskich. Przez późniejsze wieki zamkowe mury służyły między innymi mnichom i dzięki użytkowaniu nie popadły w zupełną ruinę. Dojście do zamku nie zajmuje zbyt wiele czasu, więc warto pokusić się o wędrówkę obfitującą w piękne widoki. Na miejscu czeka zamkowy dziedziniec otwierany potężną bramą, kaplica zbudowana na wzór francuskich katedr oraz kilkanaście komnat. Warto zabrać z sobą aparat fotograficzny, by z wysokiej wieży skierować obiektyw na Czeski Raj i zamykające horyzont Karkonosze.
Tresc opisow dostarczana przez merlinx. Czeski Raj – nie ma takiego miejsca w Czechach, które nazywane by było „niebem na ziemi”. Już nazwa – Czeski Raj – mówi sama za siebie, a łagodnie pofałdowane podgórze i wyjątkowo zróżnicowana kraina należy do najcudowniejszych miejsc w Europie, gdzie utworzono geopark UNESCO. W trójkącie miast: Mnichovo Hradiste – Turnov – Jicin znajduje się jedyny taki zespół chronionego krajobrazu, tworzący Skalne Miasto. Romantyczna nazwa przylgnęła do uwielbianych przez turystów wzgórz, stromych urwisk, dziwacznych formacji skalnych i starych zamków rozsianych po okolicy. W jednej chwili można przejeżdżać przez zieloną dolinę rzeki i ciasny wąwóz, by już chwilę później podziwiać wyniosły płaskowyż. Nieważne czy preferuje się aktywny wypoczynek, czy bierne leniuchowanie, każdy znajdzie coś dla siebie. Oprócz wymienionych wcześniej miast, które są najlepszym punktem startowym do zwiedzania Czeskiego Raju, na globtroterów czeka tam kilka malowniczo położonych zamków (Trosky, Valdstein, Hruby Rohozec, Kost), punkty widokowe oraz sieć doskonale zorganizowanych szlaków pieszych i rowerowych. Najczęściej odwiedzanymi obszarami są Hruboskalsko i Prachovske Skaly, gdzie zaczynają się trasy turystyczne. Popularna jest także Łabska Trasa Rowerowa ciągnąca się aż do spływu Łaby z Wełtawą i dalej w Karkonosze, a także Złota Ścieżka łącząca najpiękniejsze miejsca. Wystarczy tylko mocno nacisnąć na rowerowe pedały lub chwycić kijki do „nordic walking”, by minąć po drodze dziwne twory piaskowe, kamienne mosty i znajwiskowe formacje kryształów.
Turnov – wygodna baza turystyczna do zwiedzania Czeskiego Raju może pochwalić się licznymi miejscami noclegowymi oraz muzeum z wielkimi zbiorami minerałów i znalezisk archeologicznych. Miasto od wieków związane było z rodami szlacheckimi, które trudniły się handlem, rzemiosłem i produkcją biżuterii z czeskich granatów. W Turnovie znajduje się dodatkowo kilka kościołów i synagoga, a w okolicy można natknąć się na wiele zamków i zabytków architektury wiejskiej. Najbliżej położony jest Hruby Rohozec – jasnożółty zamek, w którym zwiedzającym udostępniono umeblowane komnaty i tarasy.
Jicin – niewielkie miasteczko z początkami sięgającymi XIII wieku reklamuje się jako „miasto bajek” dzięki słynnemu Rumcajsowi, który pochodził właśnie stamtąd, będąc jednocześnie szewcem i rozbójnikiem. Pierwowzorem złego hrabiego z bajki był Albrecht von Wallenstein, a akcja „Rumcajsa” toczyła się w okolicznych lasach. W rzeczywistości Jicin przypadł Albrechtowi zaraz po bitwie na Białej Górze i został przebudowany w stylu włoskiego renesansu. Z dawnych upiększeń zachowała się aleja lipowa prowadząca do Ogrodów Libosadu, rynek z grupą barokowych rzeźb i zamek należący niegdyś do właścicieli Jicina. Wizyta w bajkowym miasteczku nie byłaby zaliczona, gdyby nie pamiątkowe zdjęcie przy znanej z kreskówki Valdickiej Bramie – potężnej budowli będącej jednocześnie wieżą zegarową i wspaniałym punktem widokowym.
Zamek Kost – w jednym z najlepiej zachowanych zamków tzw. szczytowego gotyku przetrwało wiele oryginalnych fragmentów cieszących oczy miłośników fortyfikacji. W turystycznej wyobraźni zamek wzniesiony w XIV wieku przegląda się wodach malowniczego jeziorka, a nad zielonymi lasami dominuje Biała Wieża, pałac i okrągła wieża z kaplicą.
Zamek Trosky – turystom miłującym się w zwiedzaniu średniowiecznych zamków pozostała jeszcze do zgłębienia tajemnica romantycznego grodu Trosky. Warownię wzniesiono na dwóch wulkanicznych słupach, zwieńczonych dwiema strażnicami o swojsko brzmiących nazwach: Baba i Panna. Chociaż XIV-wieczni architekci z pewnością nie mieli takiej koncepcji budowy, stary zamek wygląda, jak gdyby ktoś go celowo przepołowił. Z obu wież można podziwiać okolicę, w której wprawne oko dostrzeże wejście do jaskini według legend połączonej z zamkiem. W pobliżu można również trafić na zabytkowy młyn Nebakov oraz starą figurkę św. Jana Nepomucena.
Hruba Skala – ważny punkt na mapie turystycznej Czeskiego Raju, na który składa się zamek i skalne miasto rozłożone u jego stóp. Dziwnych tworów skalnych naliczyć się tam można około czterystu, a górująca nad nimi budowla z XIX wieku prezentuje się nad wyraz atrakcyjnie. Do kompleksu należy kościół św. Józefa z cennymi, barokowymi obrazami, natomiast cała okolica naszpikowana jest szlakami poprowadzonymi w skalnym labiryncie. Jeżeli ktoś się zgubi, zawsze może wspiąć się na punkt widokowy Marianska Vyhlidka, by zorientować się w swoim położeniu i odnaleźć właściwą drogę powrotną.
Zamek Valdstejn – najstarsza warownia Czeskiego Raju była siedzibą rodu Markvarticów i została wzniesiona w XIII stuleciu. Z właścicielami zamku spokrewniony był sławny w Czechach Albrecht von Waldstein, za czasów którego zamek przebudowano w stylu neogotyckim. Turystom z pewnością przypadnie do gustu samo wejście do zamku poprowadzone kamiennym mostem ozdobionym barokowymi posągami oraz kaplica św. Jana z cennymi obrazami. Podczas zwiedzania twierdzy można trafić na imprezy kulturalne i koncerty organizowane głównie w sezonie letnim.
Bozkovske Jeskyne – najpiękniejsze jaskinie w północnych Czechach połączone są sztolnią i dzielą się na część Starą i Nową. Turyści przemierzający podziemny świat odsłaniający wapienne przestrzenie podziwiać mogą fantazyjne formy naciekowe i największe w Czechach podziemne jezioro. Punktem orientacyjnym w poszukiwaniu jaskiń jest miejscowość Semily.